فرابورس چیست؟
فرابورس یک نظام معاملاتی الکترونیکی است که در ایران فعالیت می کند. این سامانه به شرکت ها و سرمایه گذاران امکان معامله اوراق بهادار را فراهم می کند. در فرابورس، معاملات به صورت آنلاین و بدون حضور فیزیکی طرفین انجام می شود. این نظام معاملاتی به عنوان یک پل ارتباطی بین شرکت ها و سرمایه گذاران عمل می کند و به آنها امکان دسترسی به بازارهای مالی را می دهد.
انواع بازار فرابورس
در فرابورس، انواع بازارهایی وجود دارد که به شرکت ها و سرمایه گذاران امکان معامله اوراق بهادار را می دهند. برخی از انواع بازارهای فرابورس عبارتند از:
1. بازار اول: این بازار برای معامله اوراق بهادار شرکت های عمومی و بزرگ ساخته شده است. در این بازار، اوراق بهادار مانند سهام و اسناد خزانه داری قابل معامله هستند.
2. بازار دوم: این بازار برای معامله اوراق بهادار شرکت های کوچکتر و کمتر شناخته شده است. در این بازار، اوراق بهاداری که در بازار اول قابل معامله نیستند، مانند سهام شرکت های دانش بنیان قابل معامله هستند.
3. بازار سوم: این بازار برای معامله اوراق بهادار شرکت های متوسط و شرکت هایی که قصد عرضه اولیه سهام خود را دارند، ساخته شده است. در این بازار، اوراق بهادار مانند سهام قابل معامله هستند.
4. بازار سرمایه: در این بازار، اوراق بهاداری مانند اوراق مشارکت و صندوق های سرمایه گذاری قابل معامله هستند. این بازار برای سرمایه گذاران حرفه ای و صندوق های سرمایه گذاری ساخته شده است.
5. بازار اوراق تامین مالی: در این بازار، اوراق تامین مالی مانند اسناد تامین مالی و اوراق مشارکت قابل معامله هستند. این بازار برای تأمین مالی شرکت ها و پروژه های بزرگ ساخته شده است.
همچنین، در فرابورس بازارهای دیگری نیز وجود دارند که به معامله اوراق بهادار خاصی می پردازند، مانند بازار اوراق صکوک.
بازار صکوک یکی از بازارهای مالی است که برای معامله اوراق بهادار صکوک ساخته شده است. صکوک به عنوان اوراق بهادار اسلامی شناخته میشوند و در اسلام به عنوان جایگزینی برای اوراق بهادار ربا (سود) استفاده میشوند.
صکوک بر پایه اصول اسلامی صادر میشوند و در عملکرد خود از سود و ربا خودداری میکنند. در صورت خرابی یا عدم پرداخت بدهی شرکت یا نهاد صادر کننده صکوک، صاحبان صکوک حق دارند از داراییهای آن شرکت یا نهاد جبران خسارت کنند.
بازار صکوک یک بازار نوظهور در عالم مالی است و به دلیل رشد قابل توجه در صنعت مالی اسلامی، توجه بیشتری به صکوک شده است. این بازار برای سرمایه گذارانی که قصد سرمایه گذاری با رعایت اصول اسلامی را دارند، فرصت مناسبی را فراهم میکند.
بازار صکوک در حال حاضر در کشورهای اسلامی و مناطق دیگری نیز وجود دارد و در آن صکوکهای مختلفی مانند صکوک اجاره، صکوک مشارکتی و صکوک سلامی قابل معامله هستند.
مزایای فرابورس برای شرکتها در ایران
فرابورس یکی از مراکز اصلی معاملات سهام و اوراق بهادار در ایران است و برای شرکتها مزایای متعددی دارد. در زیر به برخی از این مزایا اشاره میکنم:
1. افزایش دسترسی به منابع مالی: شرکتها میتوانند با صدور اوراق بهادار در فرابورس، به منابع مالی بیشتر دسترسی پیدا کنند و سرمایهگذاران جدید جذب کنند. این امر میتواند به رشد و توسعه شرکت کمک کند.
2. افزایش شفافیت: حضور در فرابورس باعث افزایش شفافیت و اطلاعرسانی به سهامداران و بازار مالی میشود. شرکتها ملزم به ارائه گزارشهای مالی منتظم و اطلاعات دقیق درباره عملکرد و وضعیت مالی خود میشوند که اعتماد سهامداران را به شرکت افزایش میدهد.
3. افزایش ارزش شرکت: حضور در فرابورس میتواند باعث افزایش ارزش شرکت شود. با معامله سهام در بازار، ارزش سهام شرکت ممکن است افزایش یابد و این امر برای سهامداران و سرمایهگذاران موجود مزیت قابل توجهی به همراه داشته باشد.
4. امکان گسترش بازار فروش: حضور در فرابورس میتواند به شرکتها کمک کند تا دسترسی به بازارهای جدید را فراهم کنند. با صدور اوراق بهادار، شرکتها میتوانند مشتریان جدید را جذب کنند و بازار فروش خود را گسترش دهند.
5. امکان پیشرفت و رشد بیشتر: حضور در فرابورس و جذب سرمایه جدید میتواند به شرکتها کمک کند تا پروژهها و طرحهای جدید را اجرا کنند و به رشد و پیشرفت بیشتر دست یابند.
به طور کلی، فرابورس برای شرکتها فرصتهای بسیاری را فراهم میکند تا منابع مالی را تامین کنند، شفافیت را افزایش دهند و به رشد و توسعه شرکت خود بپردازند.
تفاوت بورس و فرابورس
تفاوت اصلی بین فرابورس و بورس در نوع اوراق قابل معامله و نحوه عملکرد آنها است. در زیر به برخی از این تفاوتها اشاره میکنم:
1. نوع اوراق قابل معامله: در بورس، عمدهً سهام شرکتها و اوراق بهادار مانند اسناد خزانهداری و اوراق تسهیلات بانکی قابل معامله هستند.
در حالی که در فرابورس، علاوه بر سهام شرکتها، اوراق مالی دیگری مانند اوراق صندوقهای سرمایهگذاری قابل معامله هستند.
2. روش معامله: در بورس، معاملات بر اساس سامانه اتوماتیک و مکانیزه صورت میگیرد و سفارشها توسط کامپیوترها اجرا میشوند. در فرابورس، معاملات به صورت نیمه اتوماتیک انجام میشود و معاملات در سیستم فرابورس ثبت میشوند و سپس توسط دلالان انجام میشود.
3. شفافیت: در بورس، شفافیت بیشتری در خصوص قیمتها و معاملات وجود دارد. اطلاعات مربوط به قیمتها و حجم معاملات به صورت عمومی قابل دسترسی است. در فرابورس، شفافیت کمتری وجود دارد و اطلاعات معاملات به صورت عمومی در دسترس نیست.
4. حجم معاملات: حجم معاملات در بورس عموماً بزرگتر است و از طریق شرکتهای دارایی بزرگ و سرمایهگذاران حرفهای صورت میگیرد. در فرابورس، حجم معاملات کمتر است و عمدتاً توسط شرکتهای کوچکتر و سرمایهگذاران خصوصی صورت میگیرد.
5. نوع شرکتها: بورس عمدتاً برای شرکتهای بزرگ و خصوصی مناسب است. در حالی که فرابورس بیشتر برای شرکتهای کوچک و داراییهای غیرقابل نقل و انتقال استفاده میشود.
هر دو فرابورس و بورس نقش مهمی در بازار سرمایه دارند و هرکدام مزایا و محدودیتهای خود را دارند. انتخاب بین این دو به عوامل مختلفی مانند نوع شرکت، نوع اوراق قابل معامله و نیازهای سرمایهگذاری بستگی دارد.
چرا شفافیت در فرابورس کمتر است؟
بله، در مقایسه با بورس، شفافیت در فرابورس کمتر است. در بورس، اطلاعات مربوط به قیمتها و حجم معاملات به صورت عمومی قابل دسترسی است و افراد میتوانند با استفاده از سامانههای بورسی و نمادهای معاملاتی، اطلاعات دقیقی درباره قیمتها و دامنه معاملات بدست آورند.
اما در فرابورس، شفافیت کمتری وجود دارد و اطلاعات معاملات به صورت عمومی در دسترس نیست. افراد میتوانند با استفاده از سامانه فرابورس، اطلاعاتی درباره معاملات به دست آورند، اما این اطلاعات محدودتر و کمتر جزئیات دارند.
بنابراین، در مقایسه با بورس، شفافیت در فرابورس کمتر است. اما با توجه به نوع شرکت و نیازهای سرمایهگذاری خود، ممکن است فرابورس برای شما مناسب باشد.
با تحلیلگرام میتوانید با مفاهیم بیشتری در این حوزه آشنا شوید.
پایان مقاله/
نظرات شما